بارهای ترافیکی که شامل مواد سنگین صنعتی، سازه‌های غول‌آسای ساختمانی و تجهیزات دیگر می‌شود، از طریق جاده‌ها به مقاصد مختلف حمل می‌شوند. حمل و نقل این بارها، از طریق جاده‌ها و معابر، به مقاصد مختلف صورت می‌گیرد و نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور دارند. اما بار ترافیکی با چالش‌هایی همراه بوده که نیازمند رعایت قوانین و مقررات خاص و توجه به جزئیات فنی در زمینه حمل و نقل است. از این رو، اجرای دقیق قوانین مربوط به حمل و نقل بارهای سنگین، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

هر بار ترافیکی، با ویژگی‌های خود، از جمله ابعاد، حجم، وزن و نیاز به ایمنی و مراقبت، طبقه بندی شده و طبق آن، چالش‌هایی برای سازمان‌های حمل و نقل و رانندگان مشخص می‌شود. در این راستا، اجرای قوانین و مقررات مربوط به حمل و نقل بارهای سنگین، از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف این مقاله از پست بین المللی تی ان تی آشنایی بیشتر با مفهوم بار ترافیکی، نکات مهم در حمل آن، مشخصات بار و قوانین مختلف بار ترافیکی است.

بار ترافیکی چیست؟

بار ترافیکی مفهومی مهم در عرصه حمل و نقل است که به بارهایی اشاره دارد که ابعاد یا وزن آن‌ها، از حد قانونی تعیین شده برای حمل بارها با استفاده از خودروها، تجاوز می‌کند. برای مثال، اگر باری با طول ۱۴ متر داشته باشیم و تریلی کفی که می‌خواهیم از آن استفاده کنیم، حداکثر طول آن ۱۳.۶ متر باشد، آن اختلاف ۴۰ سانتی‌متری، به عنوان بار ترافیکی در نظر گرفته می‌شود.

برای حمل این گونه بارها، نیاز به رانندگان با تجربه و دریافت مجوزهای خاص در این زمینه است. بارهای ترافیکی معمولا از طریق شرکت‌های حمل و نقل و با مجوزهای مربوطه ارسال می‌شوند. به همین دلیل، برای حمل بارهای ترافیکی، لازم است از شرکت‌های مجاز و متخصص در این حوزه کمک بگیرید که به‌ طور کامل با مقررات و ضوابط آشنا باشند.

مشخصات فیزیکی بار ترافیکی

در حمل و نقل زمینی، ابعاد و اندازه بار از اهمیت بسیاری برخوردار است. همچنین، انواع بارهای ترافیکی از نظر ابعاد و وزن بسیار متنوع هستند و می‌توانند به دسته‌های مختلف تقسیم شوند. برخی از اندازه‌های حداکثر بارهای ترافیکی شامل موارد زیر است:

1. وزن: تمامی بارهای مجاز دارای وزن حداکثر ۴۰ تن هستند. بار حتما باید توسط وسایل نقلیه مجاز حمل شود. اگر وزن بار از این مقدار بیشتر باشد، یعنی در دسته بار ترافیکی محسوب می‌شود.
2. عرض: حداکثر عرض مجاز بارها، برابر با ۲.۶ متر است.
3. ارتفاع: ارتفاع بارها نیز باید حداکثر ۴.۵ متر باشد. حد و حدود مشخص شده برای ارتفاع بار، به این دلیل است که وسیله نقلیه بتواند از زیر پل‌ها و سایر سازه‌ها به راحتی عبور کند.
4. طول: حداکثر طول مجاز برای کامیون‌های دو محور ۱۰ متر، کامیون‌های دارای یدک ۱۲ متر و تریلی‌های چهار محور ۴۶.۵ متر است.

انواع مختلف بار ترافیکی

بارهای ترافیکی از لحاظ ابعاد، وزن و نوع آن متفاوت هستند. شاید این سوال برایتان در ذهنتان شکل بگیر که اصلا بار ترافیکی شامل چه نوع اجسامی می‌شود، برای پایخ به این سوال، در ادامه تعدادی از انواع مختلف بارهای ترافیکی را نام می‌بریم:

• سیستم‌ها و دستگاه‌های نیروگاهی: که شامل تجهیزات و قطعات مرتبط با نیروگاه‌ها می‌شوند و همان طور که می‌دانید، به دلیل ابعاد بزرگ و وزن زیاد آن‌ها، از جمله بارهای ترافیکی قرار می‌گیرند.
• قطعات صنعتی سنگین: این دسته از بار ترافیکی، شامل قطعات صنعتی با ابعاد و وزن بالا هستند که معمولا برای استفاده در صنایع ساختمانی یا شرکت‌های مختلف به کار می‌روند.
• دستگاه‌های سنگین راه‌سازی: این دستگاه‌ها مانند گریدر، لودر و بیل مکانیکی از بارهای ترافیکی محسوب می‌شوند که برای ساخت و تعمیر جاده‌ها و راه‌سازی استفاده می‌شوند.
• تجهیزات حفاری بزرگ: تجهیزات حفاری شامل دستگاه‌هایی مثل غلتک و بولدوزر است که برای حفاری در محیط‌های مختلف استفاده می‌شوند و به دلیل ابعاد و وزن آن‌ها، جزو بارهای ترافیکی حساب می‌شوند.
• سازه‌های غول پیکر: شامل سازه‌های بزرگ و سنگینی مانند پل‌ها، تله‌کابین‌ و دیگر اجسام فلزی یا حتی بتنی بزرگی هستند.
• کانکس‌ها: این نوع بار شامل کانکس‌های استفاده شده در صنایع مختلف مانند پروژه‌های ساختمانی و فضاهای اداری است.
• ستون‌های فلزی با ارتفاع زیاد: این بارها شامل ستون‌های بلند و سنگینی هستند که برای ساختمان‌ها و سازه‌های بتنی استفاده می‌شوند.
• پایه‌های سوله: شامل پایه‌های سنگین و بلندی هستند که در ساخت سوله‌ها و ساختمان‌های صنعتی کاربرد دارد.

به طور کلی، بارهای ترافیکی انواع مختلفی از بارها و اجسامی را شامل می‌شوند که به دلیل ابعاد و وزن آن‌ها، نیاز به حمل و نقل و مجوز مخصوص دارند.

قوانین بار ترافیکی

با توجه به اینکه هر نوع بار ترافیکی نیازمند رعایت مقررات و استانداردهای مشخص است، حمل و نقل این بارها نیازمند انجام مراحل مربوطه و استفاده از وسایل نقلیه و تجهیزات مناسب است. حمل بار‌های ترافیکی بر حسب قوانین خاصی که تحت پوشش قوانین حمل و نقل است، انجام می‌شود که این قوانین با هدف حفظ امنیت و ایمنی در جاده‌ها تعیین شده‌اند. در ادامه، به برخی از این قوانین مربوط به بار ترافیکی اشاره خواهیم کرد:

• محدودیت زمانی حمل: حمل بارهای ترافیکی باید به گونه‌ای انجام شود که پیش از غروب خورشید به مقصد برسد. این قانون برای جلوگیری از حوادث و اتفاق‌های احتمالی در شب و همچنین حفظ بیشتر ایمنی تعیین شده است.
• ماشین‌های اسکورت: در موارد معدودی، برای حمل بارهای سنگین با ابعاد بالا، ممکن است نیاز به استفاده از ماشین‌های اسکورت باشد تا از وقوع حوادث جلوگیری شود.
• تجربه و سابقه رانندگان: حمل بارهای ترافیکی معمولا توسط رانندگان با تجربه و آشنا به جاده انجام می‌شود تا بهترین مسیر انتخاب شود و از حد مجاز سرعت تعیین شده را رد نکند.
• مجوز حمل بار: برای حمل بار ترافیکی، نیاز به مجوز از مراجع مربوطه است. شرکت‌های حمل و نقل باید دارای مجوزهای لازم برای حمل این بارها باشند.
• صدور پروانه عبور: علاوه بر بارنامه، برای حمل بار ترافیکی نیاز به صدور پروانه عبور است و قبل از آن باید محل عبور، محدودیت‌ها و پل‌ها بررسی شوند.
• حمل در شب: برخی از بارها می‌توانند با دریافت مجوز‌های لازم، در شب نیز مجوز عبور بگیرند و جابه‌جا شوند.
• زمینه‌ سازی لازم برای شرایط مختلف: به عنوان مثال در صورتی که وسیله نقلیه باید از زیر پل عبور کند، باید شرایط و قوانین لازم را رعایت کند تا هیچ مشکلی پیش نیاید.

در صورت تمایل برای آشنایی با انواع روش‌های حمل و نقل بین المللی، مطلب آن را در بلاگ تی ان تی مطالعه کنید.

نکات مهم درحمل بار ترافیکی

حمل بار ترافیکی با توجه به رعایت نکات ایمنی و قوانین مرتبط، از اهمیت بسیاری برخوردار است که در ادامه به برخی از نکات مهم در زمینه حمل بارهای ترافیکی اشاره می‌شود:

• نصب چراغ‌های ایمنی: طبق قوانین مشخص‌ شده، اگر عرض بار بیشتر از ۴ متر باشد، باید در گوشه‌های بار، چراغ‌های چشمک‌زن یا زنون نصب شود. همچنین، اگر طول بار بیشتر از ۲ متر تجاوز از خودرو را داشته باشد، برای دید بهتر در شب، باید از چراغ زنون استفاده شود.
• تجهیزات ایمنی الزامی: وسیله‌ی نقلیه مخصوص حمل‌ بار ترافیکی، باید دارای تجهیزات ایمنی لازم مانند چشمک‌زن‌ها، مثلث‌های شبرنگ، گوِه‌ها، جعبه کمک‌های اولیه و کپسول آتش‌نشانی باشد.
• برق چراغ‌ها: برق چراغ‌های خودرو باید از منبع مجزا از باتری خودرو تامین شود تا از احتمال قطعی برق احتمالی در جاده جلوگیری شود.
• شرایط پارکینگ: پارکینگ مناسب برای وسیله نقلیه بار ترافیکی، باید با بار تجاوز کرده در سمت طول و عرض از جاده اصلی، حداقل ۳ متر فاصله داشته باشد.
• توقف اضطراری: در صورت توقف اجباری در طول مسیر، مثلث‌های شبرنگ باید در فاصله مناسب از عقب و جلوی وسیله نقلیه قرار گیرند. همچنین باید از شبرنگ برای توقف در شب و از چراغ الکتریکی برای توقف در روز استفاده شود.

رعایت این نکات مهم نه تنها ایمنی حمل بار ترافیکی را تضمین می‌کند، بلکه از تخلفات و حوادث احتمالی در این زمینه جلوگیری می‌کند.

سرعت مجاز نسبت به شرایط فیزیکی بار ترافیکی

در حمل و نقل بارهای ترافیکی، رعایت سرعت مجاز به منظور جلوگیری از وقوع حوادث و افزایش ایمنی از اهمیت بالایی برخوردار است. بر اساس ابعاد بار، سرعت مجاز متغیر است؛ برای بارهایی با ابعاد بزرگ‌تر، سرعت مجاز کاهش می‌یابد و در ابعاد کوچک‌تر بار ترافیکی، سرعت افزایش می‌یابد. جزئیات دقیق سرعت مجاز بر اساس وزن بار ترافیکی به شرح زیر است:

اسکورت بار ترافیکی

اسکورت بار‌های ترافیکی، جزو مواردی نیستند که در همه‌ی حمل و نقل‌های بار ترافیکی انجام شود اما در موارد خاصی به آن نیز است که در ادامه، جزئیات شرایط بار ترافیکی ملزوم به اسکورت را کامل شرح می‌دهیم:

• وزن بار بیش از ۵۰ تن: اگر وزن بار ترافیکی بیش از ۵۰ تن باشد، نیاز به ۱ خودرو برای اسکورت آن است. همچنین باری که وزن آن بیش از ۶۲ تن باشد، به ۲ خودرو برای اسکورت نیاز دارد.
• طول بار بیش از ۲۰ متر: اگر طول بار بیش از ۲۰ متر باشد، نیاز به ۱ خودرو برای اسکورت آن وجود دارد، در صورتی که طول بیشتر از ۲۲ متر باشد، ۲ خودرو برای اسکورت لازم است.
• نوع خودرو برای اسکورت: خودروهای اسکورتی معمولا سواری یا وانت هستند و استفاده از دیگر خودروها مانند ون ممنوع است.
• ترتیب حرکت خودروهای اسکورت: در صورت استفاده از دو خودرو برای اسکورت، یکی از آن‌ها در جلوی بار و دیگری، با فاصله مشخصی از بار و از همدیگر، در پشت آن حرکت می‌کند.
• نصب تابلو‌ها یا چراغ‌های هشدار: خودروهای اسکورت باید تابلو‌ها یا چراغ‌هایی برای هشدار به رانندگان دیگر داشته باشند تا از وقوع حوادث جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید: معرفی انواع بسته بندی در حمل و نقل بین المللی

مراحل صدور مجوز بارهای ترافیکی

صدور مجوز بار ترافیکی یکی از مراحل اساسی در حمل و نقل بارهای سنگین و بزرگ است که توسط مراجع مربوطه انجام می‌شود. برای صدور این مجوز، ابتدا باید مشخصات بار، شامل ابعاد، وزن، نوع و مسیر حمل و نقل، به همراه اطلاعات شرکت حمل ‌و نقل و وسیله نقلیه مورد استفاده، به مراجع مربوطه ارائه شود. سپس با بررسی اطلاعات ارائه‌شده، شرایط و ضوابط صادرکننده مجوز را بررسی و اعلام می‌کنند.

این شرایط ممکن است شامل محدودیت‌های مربوط به ارتفاع، عرض، طول و وزن بار، همچنین محدودیت‌های مرتبط با مسیر و زمان حمل و نقل باشد. پس از اعمال تمامی شرایط و مراحل لازم، مجوز بار ترافیکی صادر می‌شود که مجاز به حمل و نقل بار مربوطه در مسیر و زمان مشخص شده می‌شود. در این راستا، مراحل صدور مجوز و بیمه ‌نامه بارهای ترافیکی را برایتان آورده‌ایم:

• انتخاب شرکت معتبر: در ابتدا، باید یک شرکت حمل و نقل بارهای ترافیکی معتبر و دارای مجوز انتخاب شود. این شرکت به شما مشاوره رایگان درباره نوع بار و وسیله نقلیه مناسب برای بارگیری ارائه داده و اطلاعات لازم را به شما خواهد داد.
• مراجعه به اداره حمل و نقل: نماینده شرکت حمل و نقل باید به اداره حمل و نقل مراجعه کند و مجوزهای لازم را برای شما اخذ کند. در این مرحله، مدارک باید بررسی شده و هر نقص احتمالی در آن، باید برطرف شود.
• ثبت اطلاعات و صدور پروانه عبور: اطلاعات مربوطه در سیستم ثبت می‌شود و پس از بررسی مدارک و واریز هزینه، پروانه عبور صادر می‌شود و در اختیار شما قرار می‌گیرد.

مراحل صدور بیمه ‌نامه بارهای ترافیکی

بیمه ‌نامه بار ترافیکی، یکی از مهم‌ترین جوانب حمل و نقل بارهای سنگین است که به منظور حفاظت از بار در طول مسیر حمل و نقل استفاده می‌شود. این بیمه ‌نامه، معمولا توسط شرکت‌های بیمه صادر می‌شود و در صورت وقوع حوادث مختلفی مانند تصادف، سرقت یا خسارت‌های احتمالی به بار، پرداخت جبران خسارت را شامل می‌شود.

بیمه ‌نامه بار ترافیکی باید با دقت و با توجه به نوع بار، مسافت حمل و نقل، مسیر و شرایط محیطی صادر گردد تا به ‌صورت کامل از تأمین مالی در صورت وقوع حادثه، اطمینان حاصل شود. همچنین این بیمه ‌نامه می‌تواند مواردی مانند مسئولیت‌های حقوقی و بیمه ‌نامه‌های ثالثه را نیز در بر بگیرد تا بهترین پوشش را برای حمل و نقل بارها فراهم کند. در ادامه شرایط صدور بیمه نامه را شرح دادیم:

• پرکردن فرم بیمه ‌نامه: باید فرم مخصوصی برای بیمه ‌نامه و مدارک مورد نیاز بارهای ترافیکی به شرکت باربری تحویل داده شود.
• مهر و امضا بیمه ‌نامه: شرکت بیمه باید بیمه‌ نامه را مهر و امضا کند و تعرفه بار بر اساس نوع، حجم، مبدأ و مقصد بار محاسبه شود و به مشتری اعلام شود.
• پرداخت حق بیمه: کارفرما باید حق بیمه را به شرکت مربوطه پرداخت کند و در نهایت، بیمه‌ نامه معتبر و قابل تایید راه‌داری برای انواع بارهای ترافیکی صادر خواهد شد.

با رعایت این مراحل، بارهای ترافیکی با امنیت بیشتری حمل و نقل خواهند شد و همچنین احتمالات ریسک‌های مرتبط با حمل و نقل کاهش خواهد یافت.

بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین بار ترافیکی ایران

بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین بار ترافیکی ایران، محموله غول‌ پیکر جاده‌ای که شامل یک راکتور احیای آهن اسفنجی بود، در مهر ماه سال ۱۴۰۲ از اراک به سمت کرمان در حال جابه‌جایی بود. این محموله با ابعاد بسیار بزرگ و سنگین، با وسیله نقلیه ۱۶۸ چرخی در کف جاده، به سمت مقصد حرکت می‌کرد و حدود ۶ ماه بعد به مقصد نهایی خود رسید. این جابه‌جایی به عنوان بزرگ‌ترین و بلندترین محموله تاریخ حمل و نقل فوق سنگین در کشور شناخته شد.

رانندگان بوژی‌کش ایران که از ماهرترین‌های جهان در این زمینه هستند، با حرفه‌ و تجربه‌ی بالا، مسئولیت جابه‌جایی این محموله را بر عهده داشتند. داود محمدی، سرپرست این محموله غول‌ پیکر، درباره این بار ترافیکی گفته بود که این راکتور احیای آهن اسفنجی جزو چهارمین نمونه در دنیا است، به وزن ۴۲۰ تن و ابعادی به ارتفاع و عرض ۱۲ متر و طول ۴۰ متر است. این راکتور که سه نمونه‌ی قبلی آن در کشورهای آمریکا، فرانسه و آلمان ساخته شده بودند، به عنوان چهارمین نمونه در ایران، توسط متخصصان بومی ساخته شده است.

در صورت تمایل برای آشنایی با صفر تا صد حمل و نقل بین المللی، مطلب آن را در بلاگ تی ان تی مطالعه کنید.

سخن پایانی

بار ترافیکی از مواد سنگین صنعتی گرفته تا سازه‌های فلزی غول پیکر، از طریق جاده‌ها و معابر، به مقاصد مختلف حمل می‌شوند. اما با توجه به ابعاد بزرگ، وزن سنگین و نیاز به امنیت و توجه ویژه، حمل و نقل بارهای ترافیکی چالش‌های بسیاری را برای سازمان‌های حمل و نقل و رانندگان ایجاد می‌کند. بار ترافیکی، با ویژگی‌های خاص خود، از جمله ابعاد بزرگ، وزن سنگین و نیاز به امنیت و توجه ویژه به ایمنی، یکی از مهم‌ترین عوامل در حوزه حمل و نقل است. بنابراین، اجرای دقیق قوانین و مقررات مربوط به حمل و نقل بارهای سنگین، امری حیاتی و ضروری به حساب می‌آید.

جهت دریافت خدمات در زمینه حمل کالا وارداتی از کره جنوبی، با کارشناسان ما در پست تی ان تی در ارتباط باشید.

سوالات متداول

۱. چه نوع بارهایی را می‌توان به عنوان بارهای ترافیکی جابه‌جا کرد؟

قطعات صنعتی دستگاه‌ها، اجسام سنگین فلزی و بتنی، قطعات نیروگاه و غیره.

۲. مشخصات بارهای ترافیکی چیست؟

مشخصات بار ترافیکی شامل ابعاد (ارتفاع، عرض، طول) و وزن بار است و اگر وزن آن بیشتر از ۴۰ تن، ارتفاع بیشتر از ۴.۵ متر، طول آن بیشتر از ۱۰ متر و عرض آن بیشتر از ۲.۶ متر باشد، بار ترافیکی محسوب می‌شود.

۳. بزرگ‌ترین بار ترافیکی ایران چه بوده است؟

بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین بار ترافیکی ایران، راکتور احیای آهن اسفنجی با وزن بسیار بالای ۴۲۰ تن بود که در مهر ماه سال ۱۴۰۲ از اراک به اصفهان منتقل شد.

۴. بیمه نامه چه تاثیری در حمل و نقل بار ترافیکی دارد؟

بیمه‌ نامه در حمل و نقل بار ترافیکی به کاهش ریسک‌های مرتبط با حمل بار کمک می‌کند و حتی در صورت وقوع اتفاق و حادثه، جبران خسارت‌ها را به عهده دارند.