عمان در سالهای اخیر، رشد اقتصادی زیادی را تجربه کرده و توسعه زیرساخت‌های اقتصادی را در دستور کار قرار داده است تا از وابستگی اقتصادی خود به نفت بکاهد. به همین جهت پتانسیلهای بسیاری برای سرمایه‌گذاری و تجارت با این کشور به وجود آمده است که در این مقاله به طور مفصل به آنها می پردازیم. و اما در ابتدا یک آشنایی کلی با کشور عمان:
آشنایی کلی با کشور عمان
عمان، با نام رسمی سلطان‌نشین عمان، کشوری پادشاهی در شرق شبه‌جزیره عربستان است که دارای مرز دریایی با ایران است. تاریخ عمان به دوران باستان باز می‌گردد به طوری که نشانه‌هایی از تمدن در این منطقه مشاهده شده است که مربوط به حدود هزاره سوم قبل از میلاد است.
عمان همچنین قدیمی‌ترین دولت مستقل در بین کشورهای عربی است و منبع اصلی درآمد آن، نفت است؛ هرچند نسبت به همسایگان خود، تولیدکننده متوسطی است. کشاورزی و ماهی‌گیری و گردشگری نیز از دیگر منابع درآمد عمان هستند.
آشنایی با نیازهای بازار عمان
بدیهی است که جهت داشتن تجربه صادرات موفق به عمان، شناخت نیازهای بازار عمان و انتخاب استراتژی‌های مناسب بازاریابی و فروش ضروری است. برای این منظور داشتن اطلاعات دقیق در مورد فرهنگ و آداب و رسوم این کشور و آگاهی از قوانین و مقررات صادرات به آن مهم است. و اما نیازهای تجاری بازار عمان را در چند بخش تقسیم‌بندی کرده و توضیح داده‌ایم:
1. محصولات کشاورزی و غذایی:
عمان نیاز دارد تا بخش عمده‌ای از محصولات کشاورزی و غذایی خود را از طریق واردات تأمین کند:
- میوه‌ها، سبزیجات و خشکبارها از جمله محصولات پرسود برای صادرات به عمان هستند.این محصولات به دلیل محدودیت منابع آبی و شرایط آب و هوایی خاص عمان، تقاضای بالایی در این کشور دارند.
- محصولات غذایی با کیفیت بالا مانند عسل و زعفران نیز از دیگر کالاهای پرسود برای صادرات به عمان هستند. ادویه‌جات آسیاب شده، میوه‌های خشک و تنقلات سالم، به دلیل ارزش افزوده بالا و تقاضای مستمر، پتانسیل صادراتی خوبی دارند.
- محصولات لبنیاتی و گوشتی و دام زنده: محصولات لبنیاتی و گوشتی به دلیل نیاز عمان به این محصولات برای مصرف داخلی و صادرات به کشورهای دیگر، از پرسودترین کالاهای صادراتی به عمان شناخته می‌شوند.
2. مصالح ساختمانی:
با توجه به رشد بخش ساخت و ساز در عمان، مصالح ساختمانی از محصولات پرسود برای صادرات به این کشور هستند.این محصولات به دلیل نیاز صنایع ساختمانی و توسعه زیرساخت‌ها، تقاضای زیادی دارند. برخی از این محصولات مورد نیاز عبارت هستند از:
- میلگرد و سایر محصولات فولادی: بازار ساخت‌وساز در عمان به میلگرد و محصولات فولادی نیاز دارد و ایران می‌تواند به عنوان یک تأمین‌کننده مطمئن عمل کند.
- سنگ‌های تزئینی و ساختمانی مانند گرانیت و مرمر، کاشی و سرامیک با طرح‌های متنوع، به دلیل رونق صنعت ساختمان در عمان، مورد توجه هستند.
3. محصولات صنعتی و مصنوعی:
با توجه به رشد اقتصادی سریع و توسعه صنایع در عمان، محصولات صنعتی و مصنوعی نیز از کالاهای پرسود برای صادرات به این کشور محسوب می‌شوند که برخی از آنها عبارتند از:
- ماشین‌آلات و تجهیزات الکترونیکی: با رشد سریع اقتصادی و توسعه صنعتی عمان، تقاضای فزاینده‌ای برای تجهیزات صنعتی، ماشین آلات و سایر محصولات تولیدی وجود دارد.
- محصولات شیمی و پتروشیمی: با توجه به توسعه صنعتی عمان و نیاز به مواد اولیه برای تولیدات مختلف از جمله تولید محصولات صنعتی و شیمیایی، محصولات شیمیایی و پتروشیمی ایران می‌توانند بازار خوبی در عمان داشته باشند.
- فلزات و مواد معدنی: ایران دارای ذخایر غنی از فلزات و مواد معدنی است و صادرات این محصولات به عمان، که در حال توسعه بخش‌های صنعتی خود است، گزینه ای مطرح می‌باشد.
4. سوخت‌های معدنی و روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها :
این کالاها به دلیل نیاز عمان به سوخت‌های معدنی و روغن‌های معدنی برای تولید محصولات صنعتی و انرژی، به عنوان یکی از پرسودترین کالاهای صادراتی به عمان شناخته می‌شوند. مثلا صادرات قیر با توجه به نیاز عمان برای توسعه زیرساخت‌های جاده‌ای، می‌تواند بسیار سودآور باشد چرا که ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قیر در جهان است.
5.صنایع دستی و هنرهای سنتی:
فرش‌های دستباف، صنایع چوبی و ظروف سفالی، به عنوان حاملان فرهنگ و هنر ایران، جذابیت زیادی برای صادرات دارند.
گفتنی است مراحل صادرات به عمان، شامل ثبت شرکت، تحقیقات بازاریابی، انتخاب محصول، اخذ مجوزها و مدارک، بسته‌بندی و علامت‌گذاری، حمل‌ونقل بین‌المللی، ترخیص گمرکی، بازاریابی و فروش، و حواله پول است.
بیشتر بخوانید: ترخیص کالا از گمرک چیست؟
شایان ذکر است با توجه به رشد اقتصادی عمان و نیاز به تخصص‌های فنی، ارائه خدمات فنی و مهندسی از ایران نیز می‌تواند فرصت‌های صادرات خدمات، برای شرکت‌های ایرانی ایجاد کند.
پرسودترین کالاهای صادراتی از ایران به عمان
حالا که نیازهای بازار عمان را شناختیم برخی از کالاهای پرسود برای صادرات به این کشور را خدمت شما عزیزان بیان می کنیم:
- قیر: برای پروژه‌های ساختمانی و جاده‌سازی
- سنگ‌های ساختمانی: مانند گرانیت، مرمر، و تراورتن
- خودرو سواری و تجهیزات جانبی
- خشکبار مانند پسته
- عسل
- میوه‌هایی مانند هندوانه، کیوی، لیمو، خرما، انگور، خربزه و سیب‌زمینی
- کشمش
- حبوبات
- دام زنده
- دستگاه تصفیه آب خانگی و تجهیزات جانبی
- نبات
- زعفران
- آب معدنی
- فرش و صنایع دستی
برای آشنایی با مراحل صادرات کالا، مطلب آن را در بلاگ تی ان تی مطالعه کنید.
توجه داشته باشید که برای موفقیت در صادرات به عمان، علاوه بر شناخت دقیق بازار هدف و رعایت قوانین و مقررات صادراتی این کشور، توجه به کیفیت محصولات، رعایت استانداردهای بین‌المللی و و همچنین، بسته‌بندی مناسب و انتخاب روش حمل و نقل متناسب با کالا نیز ضروری است.
بهترین روش حمل و نقل برای صادرات به عمان
برای صادرات موفق به عمان، انتخاب روش‌های حمل‌ونقل مطمئن جهت سالم و بدون آسیب دیدگی به مقصد رساندن کالاها ضروری است. برای این منظور روش‌های حمل و نقل مطمئن عبارتند از:
حمل‌ونقل دریایی:
این روش برای حجم بالای کالا و هزینه‌های نسبتاً پایین‌تر مناسب است.
حمل‌ونقل هوایی:
برای کالاهایی با ارزش بالا، فاسدشدنی یا نیازمند سریع به مقصد رسیدن، ایده‌آل است. این روش سریع‌ترین زمان را برای رسیدن کالا به مقصد فراهم می‌کند، امنیت بیشتری دارد و نیز به دلیل کمتر بودن تعداد بارگیری و تخلیه، احتمال آسیب دیدگی کالا در این روش کمتر است.
برای آشنایی بیشتر با این نوع حمل و نقل، مطلب حمل و نقل هوایی چیست را مطالعه کنید.
حمل‌ونقل زمینی:
می‌توان از این روش برای مسافت‌های کوتاه‌تر یا ترکیبی با سایر روش‌ها استفاده کرد. اگرچه برای صادرات به عمان، به دلیل موقعیت جغرافیایی، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انتخاب بهترین روش حمل و نقل برای صادرات به عمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع کالا، هزینه، سرعت مورد نیاز، و مقررات گمرکی.
به طور کلی، حمل‌ونقل دریایی به دلیل هزینه‌های پایین‌تر و قابلیت حمل حجم بالای کالا، روش متداول‌تری برای صادرات به عمان است اما از آنجا که عمان از نظر تجهیزات بنادر و جاده‌ها در مقایسه با برخی کشورهای همسایه مانند امارات متحده عربی، در سطح پایین‌تری قرار دارد، این موضوع می‌تواند به افزایش زمان بارگیری و تخلیه کالا، صف‌های طولانی و هزینه‌های اضافی برای صادرکنندگان منجر شود. از این جهت حمل و نقل هوایی، می‌تواند جذابیت بیشتری داشته باشد.
با این حال، برای تصمیم‌گیری نهایی، باید تمام جوانب را در نظر بگیرید و با توجه به نیازهای خاص کسب‌وکار خود، ماهیت کالاهای صادراتی و مشاوره با شرکت‌های حمل‌ونقل معتبر، بهترین گزینه را انتخاب کنید. همچنین با یک شرکت حمل و نقل معتبر قرارداد ببندید تا از ایمنی و رسیدن به‌موقع کالاها اطمینان حاصل کنید
شایان ذکر است امروزه وجود پست بین‌المللی تی ان تی، با خدمات متنوع و گسترده خود، گره‌های بسیاری از کار تاجران گشوده است و لازم دیدیم که در این مقاله به این موضوع نیز اشاره کوتاهی داشته باشیم:
آشنایی با پست بین‌المللی تی ان تی
امروزه خدمات متنوع پست بین المللی تی ان تی برای نیازهای شخصی و تجاری، آن را با یکی از گزینه‌های محبوب برای ارسال مرسولات بین‌المللی تبدیل کرده است، به‌ویژه برای کسانی که به دنبال سرعت و اطمینان در تحویل هستند.
پست بین‌المللی تی ان تی (TNT) مزایای متعددی را برای مشتریان خود ارائه می‌دهد:
- سرعت بالا در تحویل: با گزینه‌هایی مانند تحویل قبل از ۹ صبح و تحویل قبل از ۱۲ ظهر
- خدمات درب به درب: تحویل مستقیم کالا و مدارک به درب منزل یا محل کار
- پوشش جهانی: ارسال کالا و مدارک به سراسر جهان از طریق پست هوایی
- خدمات ویژه: ارائه سرویس‌هایی مانند “روز بعد” و “همان روز” برای مرسولات فوری
علاوه بر این، تی ان تی، امکان پیگیری و رهگیری مرسولات پستی را فراهم می‌آورد تا مشتریان بتوانند وضعیت بسته‌های خود را به صورت آنلاین چک کنند.
نگاهی به روابط تجاری ایران و عمان در سال ۲۰۲۴
حجم تجارت ایران و عمان در سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته است، به طوری که صادرات ایران به عمان در سال منتهی به مارس ۲۰۲۳ با ۵۲ درصد افزایش به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است.
بر اساس آمار منتشر شده در خبرگزاری‌های ایران ، حجم تبادلات تجاری بین ایران و عمان در سال ۱۴۰۱ به حدود یک میلیارد و ۸۸۷ میلیون دلار رسیده است. همچنین در هشت ماه اول سال ۱۴۰۲، این رقم به یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون دلار افزایش یافته است. این نشان‌دهنده روند رو به رشد تجارت بین دو کشور است، و انتظار می‌رود که این روند صعودی ادامه یابد. افزایش حجم تبادلات تجاری نشان‌دهنده تلاش‌های مشترک برای تقویت روابط اقتصادی و تجاری بین ایران و عمان است.
هر دو کشور در حال بررسی فرصت‌هایی برای پروژه‌های مشترک در زمینه‌هایی مانند انرژی، ساخت و ساز و پتروشیمی هستند. توسعه روابط اقتصادی با ابتکاراتی برای تقویت روابط پولی، تسهیل حضور تجار ایرانی در عمان و ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک حمایت می‌شود.
دلایل جذابیت تجاری عمان برای ایران
موقعیت استراتژیک عمان در تقاطع بازارهای منطقه‌ای، آن را به قطبی جذاب برای تجارت و سرمایه گذاری ایران تبدیل کرده است اما علت جذابیت تجاری اخیر عمان برای تاجران ایرانی به عوامل بسیاری برمی گردد:
۱.موقعیت جغرافیایی:
عمان به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در نزدیکی ایران و دسترسی به آبراه‌های مهم منطقه مانند تنگه هرمز، برای ایران جذاب است. این موقعیت جغرافیایی، موجب تسهیل در تبادلات تجاری و اقتصادی بین دو کشور و کاهش هزینه های حمل و نقل می‌شود.
پل ارتباطی:
عمان به عنوان پلی برای دسترسی ایران به بازارهای دیگر کشورها عمل می‌کند، به ویژه با کشورهایی که ایران به دلایل سیاسی قادر به ارتباط مستقیم نیست.
عمان در کنار دریای عرب قرار دارد و به راحتی به مسیرهای تجاری بین‌المللی دسترسی دارد. مجاورت این کشور با سایر بازارهای بزرگ مانند امارات، عربستان سعودی و آفریقا، به عمان اجازه می‌دهد تا به عنوان دروازه‌ای برای کسب و کارهایی که به دنبال دسترسی به این بازارها هستند، عمل کند.
بنادر استراتژیک:
بنادر مهم عمان در شهرهای مسقط، صحار و صلاله از اهمیت استراتژیک برخوردارند و باعث ارتقای تجارت در شهرهای ساحلی شده‌اند.
۲. تنوع اقتصادی فراتر از نفت و گاز:
عمان تلاش کرده که اقتصاد خود را فراتر از بخش های سنتی نفت و گاز، تعریف کند و با تمرکز بر صنایع در حال توسعه مانند گردشگری، لجستیک و فناوری، به جنبه‌های اقتصادی خود تنوع ببخشد. این امر فرصت‌های تجاری جدیدی را ایجاد کرده و سرمایه‌گذاری‌های بیشتری را به کشور عمان جذب کرده است.
۳. تسهیلات تجاری و مشوق‌های سرمایه‌گذاری
عمان در سالهای اخیر اصلاحات و مقررات مختلفی را برای بهبود فضای کسب و کار خود اعمال کرده است، مانند ساده‌سازی ثبت کسب و کار، تقویت سیستم پنجره واحد آنلاین برای تجارت و معرفی قوانین جدید مانند قانون سرمایه‌گذاری سرمایه خارجی، که سهولت انجام تجارت را برای شرکت‌های ایرانی در عمان افزایش می‌دهد.
همچنین تسهیلات تجاری مانند صدور روادید با هزینه کم و سرعت بالا، وجود خطوط کشتیرانی و هوایی مستقیم، و توافقات تجاری، مزایای قابل توجهی برای تجار ایرانی فراهم آورده است. و اما دیگر تسهیلات برای سرمایه‌گذاری خارجی:
مشوق‌های سرمایه‌گذاری :
دولت عمان مشوق‌های مختلفی را برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی ارائه کرده است، از جمله کاهش مالیات، تخفیف خدمات شهری، وام و حمایت از تعرفه، ایجاد مناطق آزاد تجاری و تسهیلات ویزایی، که این اقدامات به افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) در کشور کمک کرده است.
ابتکارات و حمایت های دولتی:
دولت عمان، از طریق طرح‌هایی مانند سرمایه‌گذاری عمان و “چشم‌انداز عمان 2040″، به طور فعال این کشور را به عنوان یک مقصد سرمایه‌گذاری جذاب معرفی کرده و از رشد بخش‌های مختلف اقتصادی، از جمله املاک تجاری حمایت می‌کند.
وجود قوانین منعطف و امکان ثبت انواع شرکت‌ها:
وجود قوانین منعطف برای سرمایه گذاری خارجی در عمان، امکان تاسیس شرکت‌های مختلف و انجام فعالیت‌های تجاری را تسهیل کرده است. همچنین امکان ثبت انواع شرکت‌ها در این کشور از جمله شرکت‌های مشارکت محدود، شرکت با مسئولیت محدود، و شرکت سهامی عام، عمان را به یک مقصد جذاب برای تجارت تبدیل کرده است.
۴. وجهه بین‌المللی باثبات و صلح‌طلب
عمان در دنیا به ثبات سیاسی خود شناخته شده است؛ کشوری که محیط امنی را برای عملیات تجاری و سرمایه‌گذاری خارجی، فراهم می‌کند. به این ترتیب، حاکمیت پایدار و روابط مسالمت آمیز این کشور به جذابیت تجاری آن افزوده است، ضمن اینکه:
عضویت عمان در سازمان تجارت جهانی:
عمان در سال 2000 به عضویت سازمان تجارت جهانی درآمده و با سایر اعضای شورای همکاری خلیج فارس و آمریکا تجارت آزاد و معاف از مالیات دارد.
تجارت با کشورهای منطقه و جهان:
عمان تجارت خود را با کشورهای اطراف و حتی کشورهای دورتر مانند اروپا و آسیا گسترش داده است.
نگاهی به پتانسیل های سرمایه‌گذاری در عرصه ساخت و ساز در عمان
رشد بازار املاک تجاری عمان در سالهای اخیر به قدری قابل توجه بوده است که انتظار می رود اندازه این بازار تا سال ۲۰۲۹ به ۱۱.۷ میلیارد دلار برسد. ین رشد به مواردی همچون رشد گردشگری و توسعه فضاهای اداری برای استارت‌آپ‌ها، برمی‌گردد.
دولت عمان فعالانه در توسعه زیرساخت‌ها از جمله شبکه‌های حمل و نقل، بنادر و مناطق صنعتی، سرمایه‌گذاری می کند که باعث جذب کسب و کار و افزایش تقاضا برای املاک تجاری می‌شود. همچنین بخش‌های صنعتی و لجستیکی از جمله پارک‌های صنعتی، انبارها و مراکز توزیع به دلیل رشد تجارت و فعالیت‌های صنعتی عمان در حال جذب سرمایه‌گذاری هستند.
بخش خرده‌فروشی عمان رشد سریعی را تجربه می‌کند که ناشی از رشد مصرف‌کننده و تغییر سبک زندگی است. این امر تقاضا برای فضاهای تجاری مانند مراکز خرید و فروشگاه های خرده فروشی را ایجاد کرده است. همچنین تقاضای فزاینده‌ای برای فضاهای اداری مدرن و مجهز، به ویژه در شهرهای بزرگ مانند مسقط، به دلیل تنوع اقتصادی و ایجاد صنایع مختلف، وجود دارد.
همچنین شاهد روند رو به افزایش توسعه‌های کاربری مختلط در عمان هستیم که اجزای مسکونی، تجاری و تفریحی را با هم ترکیب می‌کند و تقاضا در این حیطه نیز وجود دارد و نیز تاکید بر پایداری و حفاظت از محیط زیست منجر به تقاضای فزاینده برای ایجاد فضای تجاری با انرژی کارآمد و سازگار با محیط زیست شده است.
همچنین تمرکز دولت بر ترویج گردشگری و توسعه جاذبه‌های گردشگری فرصت‌هایی را برای سرمایه‌گذاران در بخش‌هایی مانند هتل‌ها، استراحتگاه‌ها و مکان‌های تفریحی ایجاد می‌کند.
مروری بر رابطه ایران و عمان
داشتن دیدگاهی در مورد روابط دو کشور ایران و عمان، در کنار تحقیق نیازهای بازار عمان، ما را در مسیر تجارت با عمان به پیش می‌راند. به همین جهت علاوه بر پرداختن به جذابیت‌های تجاری عمان برای ایران، درست دیدم که یک نمای کلی از رابطه دو کشور نیز ارایه دهیم:
پیوندهای تاریخی: پیوندهای فرهنگی و تاریخی بین عمان و ایران ریشه عمیقی دارد که به دوران باستان باز می‌گردد. در دوران هخامنشیان و ساسانیان بخش‌هایی از عمان تحت سلطه ایرانیان بود و تأثیر تمدن و فرهنگ ایرانی را در زبان، معماری و هنرهای عمان می‌توان دید.
روابط دیپلماتیک طولانی مدت: ایران و عمان روابط تاریخی و دیپلماتیک طولانی مدتی دارند که از دوران پهلوی تا کنون ادامه داشته است. این روابط تاریخی و دیپلماتیک، پایه و اساس همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین دو کشور را شکل داده است.
تهدیدات امنیتی مشترک: روابط امنیتی دو کشور نیز به دلیل وجود تهدیدات مشترک از اهمیت ویژه ای برخوردار است و ایران و عمان مایل هستند همکاری‌هی امنیتی خود را افزایش دهند که در نتیجه سایر روابط آنها را تقویت می‌کند.
ایفای نقش بی‌طرف و میانجی: عمان در تنش‌های منطقه‌ای از جمله جنگ ایران و عراق و اختلافات ایران و عربستان، موضع بی‌طرفانه اتخاذ کرده است. این بی‌طرفی سیاسی، اعتماد و ثبات در روابط ایران و عمان را تقویت کرده است. عمان در مذاکرات بین‌المللی و منطقه‌ای، از جمله مذاکرات هسته‌ای، نقش میانجی‌گری فعالی داشته و به تقویت اعتماد بین ایران و دیگر کشورها کمک کرده است.
همکاری‌های اقتصادی: ایران و عمان در پروژه‌های مختلف اقتصادی از جمله طرح‌های انرژی مانند خط لوله گاز ایران و عمان و پروژه‌های مشترک پتروشیمی با یکدیگر همکاری کرده‌اند. این روابط اقتصادی باعث تقویت پیوند بین دو کشور شده است.
شباهت‌های فرهنگی:این دو کشور علی‌رغم تفاوت‌های مذهبی (اکثریت شیعه در ایران و اکثریت اباضی در عمان)، از نظر فرهنگی شباهت‌هایی دارند که موجب درک متقابل و احترام به یکدیگر شده و همکاری‌های فرهنگی و تجاری بین دو کشور را تسهیل کرده است.
کلام پایانی
رشد اقتصادی قابل توجه کشور عمان طی سالهای اخیر، شرایط مطلوبی برای تجارت و سرمایه‌گذاری در این کشور ایجاد کرده است. همچنین عمان تسهیلات بسیاری برای سرمایه‌گذاران خارجی تدارک دیده است. از سوی دیگر ترکیبی از روابط تاریخی، همکاری‌های اقتصادی، نزدیکی جغرافیایی و قرابت فرهنگی دو کشور، به شکل‌گیری یک رابطه قوی و پایدار بین آنها کمک کرده است. تمام این عوامل به جذابیت تجارت با عمان می‌افزاید.
مشاهده مطالب مرتبط: ارسال بار از چین به ایران
سوالات متداول
چه مدارکی برای صادرات به عمان نیاز است؟
پروانه صادرات، گواهی بازرسی،گواهی بهداشت و قرنطینه، گواهی کیفیت، برگ سبز گمرکی
چه کالاهایی برای صادرات به عمان مناسب هستند؟
محصولات کشاورزی، مصالح ساختمانی، مواد غذایی، فلزات
رویه صادرات از ایران به عمان چگونه است؟
تهیه مدارک لازم،حمل و نقل کالاهای صادراتی، انجام تشریفات گمرکی در عمان، تخلیه و توزیع کالا
چه نکاتی را باید در صادرات به عمان رعایت کرد؟
رعایت استانداردهای کالا، دریافت مجوزهای لازم، رعایت مقررات گمرکی
چگونه می‌توان کالا را به عمان حمل کرد؟
استفاده از خدمات حمل و نقل هوایی، دریایی یا زمینی
